İstanbul Çatalca’nın Dağyenice Köyü’nde hiçbir ruhsatı ve kaydı bulunmayan bir tavuk çiftliğinin iki yılı aşkın süredir faaliyet göstermeye devam etmesi, köy sakinlerinde “kim ya da kimler koruyor?” sorusunu gündeme taşıdı. Belediyeden işyeri ruhsatı, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden işletme kaydı, ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi) başvurusu, SGK ve vergi kaydı bulunmayan işletme; çadır kurulu bir alanda damgasız yumurta üretip satışa devam ediyor.
İKİ KEZ ŞİKÂYET EDİLDİ, YAPTIRIM UYGULANMADI
Köy içinde oluşan yoğun koku ve gübre dökümü nedeniyle işletme, vatandaşlar tarafından iki kez hem belediyeye hem İlçe Tarım Müdürlüğü’ne şikâyet edildi. Şikâyetler sonucunda ekipler bölgede inceleme yapsa da işletme hakkında kapatma kararı alınmadı. Köylüler, yapılan uyarılara rağmen hiçbir yaptırım uygulanmamasının artık “ihmal ile açıklanamayacağını” söylüyor.
RUHSAT YOK, VERGİ KAYDI YOK, KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR
Edinilen bilgilere göre işletmenin:
- Belediye işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmuyor.
- Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı işletme kaydı yok.
- ÇKS kaydı yok.
- Vergi mükellefiyeti açılmamış.
- SGK kaydı ve çalışan bildirimi yok.
- Üretim alanı bina değil, çadırdan kurulu sağlıksız bir yapı.
Bu şartlarda üretim yapılması, hem belediye yönetmeliklerine hem de 5996 Sayılı Gıda Kanunu’na açıkça aykırı.
DAMGASIZ YUMURTA HALK SAĞLIĞINI TEHLİKEYE ATIYOR
Yumurtaların üzerinde bulunması zorunlu olan üretici kodu ve kümes numarasının (damgalama) olmaması, olası bir zehirlenme veya hastalık durumunda kaynağın tespitini imkânsız hale getiriyor.
“Yumurta ve Yumurta Ürünleri Tebliği”ne göre damgasız yumurtaların piyasaya sürülmesi kesin olarak yasak. Uzmanlar, izlenebilirlik olmadığı için bu yumurtaların halk sağlığı açısından ciddi risk taşıdığı görüşünde.
RESMÎ BAŞVURU İÇİN ÇAĞRILDI, BAŞVURMADI
Hem Çatalca Belediyesi hem de İlçe Tarım Müdürlüğü, işletme sahibini daha önce resmî ruhsat ve kayıt başvurusu yapması için davet etti. Ancak işletme sahibi bu çağrıları dikkate almadı. Buna rağmen üretimin aynı şekilde devam etmesi, “işletme kimin tarafından korunuyor?” sorusunu gündeme getiriyor.
KÖYLÜLER: “KURUMLAR BİLİYOR, AMA GÖRMEZDEN GELİYOR”
Dağyenice Köyü sakinleri, durumun uzun süredir bilindiğini ve buna rağmen hiçbir adım atılmamasının şüpheleri artırdığını belirtiyor. Köylüler, “Ruhsat yok, kayıt yok, her şey ortada. Buna rağmen işletme çalışıyorsa birileri ya göz yumuyor ya da daha büyük bir menfaat ilişkisi var” ifadelerini kullanıyor.
BELEDİYE VE İLÇE TARIM’DAN CEVAP BEKLEYEN SORULAR
Kamuoyunda en çok tartışılan konu, işletmenin açıkça kaçak olmasına rağmen ilgili kurumların neden müdahale etmediği. Bu noktada hem Çatalca Belediyesi hem de Çatalca İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü için şu sorular gündeme geliyor:
- Denetimlerde tespit edilen eksikliklere rağmen neden kapatma işlemi uygulanmadı?
- Damgasız yumurtaların satışına neden engel olunmuyor?
- Çadırdan kurulu bir alanda gıda üretimine göz yumulmasının gerekçesi nedir?
- Kamu görevlilerinin ihmali mi söz konusu, yoksa bir menfaat ilişkisi mi var?
Sorular yanıtsız kaldıkça, köylülerin şüpheleri daha da derinleşiyor.
HALK SAĞLIĞI İÇİN TEHLİKE DEVAM EDİYOR
Üretimin bu şekilde sürmesi; izlenemez yumurta satışı, kayıt dışı ekonomi, çevre kirliliği, hayvancılık mevzuatına aykırılık ve halk sağlığı açısından ciddi riskler barındırıyor. Tüm bu tabloya rağmen işletmenin faaliyetlerine devam etmesi, Dağyenice’deki küçük bir sorunun ötesine geçerek kamu kurumlarının denetim zafiyetine dair geniş çaplı bir tartışmayı tetikliyor. CELAL KARAALİ- KENT YAŞAM