ERDOĞAN ÖNERDİ BİZ DERLEDİK SİZ DEMLEYİN! İŞTE KEYİF ÇAYLARI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘’Evimize ekmek götüremiyoruz’’ diyen esnafa ‘’Bu bana çok abartılı geldi. Keyif çayı bu. Bu çayı iç" diyerek çay verdi. Sosyal medyada paylaşım rekorları kıran bu ilginç konuşma sonrası vatandaşlar keyif veren çayları aramaya başladı. Bizde sizler için keyif çaylarını derledik. Afiyetle içiniz.

1. Siyah Çay

Kişi başına tüketimde birinci olan ülkemizde en popüler çay çeşidi olan siyah çay her gün bardak bardak tükettiğimiz bir lezzet. Çayın çay tarlalarından evinizdeki demliğe gelinceye kadar birçok özenli aşamadan geçmesi gerekir: Çay yaprakları toplanır, soldurma, kesme gibi işlemlerden sonra kararması beklenir. Son olarak, kurutulup sınıflandırılarak çay harmanlanmasına hazır hale getirilir.

2. Yeşil Çay

Asya'nın temel besin maddelerinden biri olan ve çay yaprağının daha küçük bir türü ile hazırlanan yeşil çay, günümüzde Batı dünyasında oldukça benimsenmiştir. Üretim adımları siyah çaya kıyasla daha farklıdır ve kararma (oksidasyon) sürecinden geçmez.

Sonuç? Demlenmiş yeşil çay, diğer lezzetler ile kombine edilebildiği gibi tek başına da keyfini çıkarabileceğiniz bir lezzettir. Yeşil çaya yasemin eklemek son derece popülerdir ve yine kızılcık nar, tarçın gibi keskin tatlarının da kullanıldığı çok sayıda yeşil çay tarifi vardır.

Yeşil Çay Çeşitleri
Dragon Pearl: Nadir bulunan bir yeşil çay çeşididir. Elle rulo haline getirilmiş yeşil yapraklara ve gümüş uçlara sahiptir.

Gu Zhang Mao Jian: Wuyi dağlarında yetişir. Hafif tatlı bir yeşil çay çeşididir. Baharda 10 gün içinde hasat ve hafif fermente edilir.

Genmaicha: Kavrulmuş esmer pirinç ve patlamış mısır içerir. Japon yeşil çayıdır. Mat koyu renkli bir çözelti oluşturur. Hafif tuzlu bir tadı vardır.

Green Pekoe: Çin’in Fujian şehrinde yetişir. İnce rulo haline getirilmiş sivri uçlu yapraklara sahiptir. Taze, hoş bir tada sahiptir. Mat yeşil renkli bir çözelti oluşturur.

Gyokuro: Tanin miktarını azaltmak ve kafein miktarını artırmak için hasat öncesinde pirinç hasır veya folyo ile ışıktan korunarak elde edilir. Özel bir Japon yeşil çayıdır. Gölgede yetiştirildiği için klorofil, kafein ve aminoasit kapsamı yüksek, polifenol kapsamı düşüktür.

Hui Ming

Lung Ching: Düz, uzun yapraklı bir Çin yeşil çayıdır. Yapraklar önce parmaklarla gerilir ve düz olarak basılır.

Matcha: Toz haline getirilmiş Japon yeşil çayıdır. Genellikle törenlerde kullanılır. Yoğun ve güçlü bir aroması vardır. Toplanmadan önce bir süre gölgede yetiştirilirler.

Pi Lo Chun: Taze kokulu, meyve tadında özel bir yeşil çaydır. Yaprakları telimsi bir yapıdadır.

Sencha: Uzun düz yaprakları vardır. Japonya’nın en popüler çay çeşididir. Japonya’da taze, hafif bir tada sahiptir. Çin’de ise aromalı bir tadı vardır. Tüketimi en yaygın olan çay çeşitlerinden biridir. Farklı aromalara sahip çok sayıda çeşidi vardır.

Kamairicha: Senchadan farklı olarak yapraklar sıcak su buharında değil fırında soldurmaya tabi tutulurlar.

Silver Sprout: Yaprakları hilal şeklindedir. Taze, hafif aromalıdır. Sarı-yeşil renkte bir çözelti oluşturur.

Young Hyson: Çin’in Zhejiang şehrinde yetişir. Koyu yeşil renktedir. Kalın, sarı-yeşil yapraklara sahiptir.

Chun Mee: Uzun, yuvarlak yapraklara sahiptir.

Green Monkey: Çin’in Fujian şehrinde yetişir. Nadir bulunan yeşil çay çeşitlerinden biridir. Elde yapılır ve içimi kolaydır.

Bancha: Japonya’da yetişen yöresel bir yeşil çaydır. İri tanelidir. Kafein miktarı düşük, taneni yüksektir. Düşük kaliteli çaylardan yapılır. Daha çok günlük kullanımda tüketilir.

Gunpowder

Green Mu Dan: Hoş bir aromaya sahiptir. Yeşil çay gülü olarak da anılır. 50 küçük filizin bir araya getirilmesiyle elde edilir.

3. Kırmızı Çalı Çayı veya Roybos Çayı

Roybos çayı olarak bilinen çay bizim çay olarak bildiğimiz bitkiyle ayn kökenden gelmemektedir. Roybos çalısının dallarından ve yapraklarından demlenen bir içecektir. Her halükârda bu içecek, özellikle Güney Afrika'da, çay içme kültürünün büyük bir parçası haline gelmiştir, tatlı ve cevizi anımsatan lezzeti, ona sayısız hayran kazandırmıştır.

4. Meyve ve Bitki Çayları

Yine belirtelim, bunlar aslında çay olmayıp, kendine özgü bir çay kültürü olarak ortaya çıkmış bitki kaynaklı çay demlerinden oluşan harika bir koleksiyondur. Papatya ve nane çaylarından meyve karışımlarına kadar, her damak tadına hitap edebilen geniş bir çay yelpazesi vardır.

5. Buzlu Çay

Havalar ısınınca ve serinlemeye gerek duyduğunuzda, size bu konuda yardımcı olacak buzlu çay gibisi yoktur. İçmesi zevkli ve yapması bir o kadar kolay olan buzlu çayı, sıfırdan oluşturmak için siyah veya yeşil çay kullanabilirsiniz: Bir tencere alın ve iki çay poşeti üzerine dört bardak su dökün, sonra beş dakika bekletin. Üstüne taze limon ve biraz bal ekleyin (isteğe bağlı olarak).



Çay çeşitlerinde sınır yok. Mutfağınızda farklı çay lezzetlerini bulundurursanız, her zaman yeni tatlar deneyerek çay keyfinize keyif katabilirsiniz.

Dünyadaki çayların tamamı Camellia Sinensis isimli bitki ailesinden üretiliyor. Çay çeşitleri ise; bitkinin yetiştiği bölgenin coğrafi özelliklerine, uğradığı işlemlere, kurutma şekline ve süresine göre oluşuyor.

Çay çeşitleri, oksidasyon işlemi görmeyen beyaz çaydan post fermente edilen pu-er çayına kadar, artan oksidasyon miktarına göre sıralanıyorlar.

Beyaz Çay
Genellikle Çin’in güneyindeki dağlık bölgelerde bulunuyor. Bitkinin sadece tomurcukları ve en üstteki iki yaprağı toplanıyor.

Beyaz çayın tanen ve kafein oranı diğer çay çeşitlerinden daha düşüktür.

Yeşil ve siyah çaydan farklı olarak fermente edilmez. Toplama işleminin ardından soldurma ve kurutmaya tabi tutulur.

Sıcak ortamda soldurulduğunda kırmızıya yakın, çok soğuk ortamda soldurulduğunda siyahımsı bir renk alır.

İlk sürgünün ilk günlerinde toplanan tomurcuklar en değerli olanlardır.

Beyaz çay, genellikle diğer çay çeşitlerinden daha hafiftir. Siyah çaya göre daha düşük sıcaklıktaki suyla demlendir. Demlendikten sonraki ideal rengi, açık sarıdır.

Beyaz Çay Çeşitleri
Silver Beedle / Yin Zhen: Çin’de yetişen en değerli beyaz çaydır. Sadece bahar başlangıcında toplanan tomurcuklardan elde edilir.

Imperial White: Çin’in Fujian bölgesinde yetişir. Tam gövdeli, tütsülü ve uzun süren bir tada sahiptir. En değerli beyaz çaylardan biridir. Sadece tomurcuk ve en üstteki genç yapraktan elde edilir.

White Peony / Pai Mu Tan: Sadece tomurcuk ve en üstteki genç iki yapraktan elde edilir. Çin’de yetişen değerli çaylar arasındadır. Çiçek aromasına sahiptir. Açık yeşil renktedir.

Song Yang: İsmini yetiştiği bölgeden alan ve özel işlemlerden geçirilen beyaz çay çeşididir.

Snow Buds: Beyaz uçlara sahip, beyaz çay karakterinde yeşil bir çaydır. Özel bir tadı olmasına rağmen fiyatı diğer özel çaylardan daha uygundur. Bal renginde bir çözeltiye, hafif bir tada sahiptir.

Shou Mei: En koyu renge sahip beyaz çay çeşididir. Diğerlerinden daha yoğun bir aromaya sahiptir.

Gong Mei: Değerli beyaz çaylardan arta kalanlardan elde edilir. Tomurcuk miktarı düşüktür.

Oolong Çayı
Siyah ve yeşil çay arasında yer alır. Siyah çay kadar fermente edilmez. Nemi %5’e düşünceye kadar kurutulur. Pek çok çeşidi vardır.

Pu-Er (Pu-Erh) Çayı

İsmini Çin’de bulunan Pu’er bölgesinden alan çay, Camellia Sinensis’in geniş yapraklı türlerinden geleneksel yöntemlerle elde ediliyor.

İşlenme metodu ve yıllanma sürelerine göre ham ya da olgunlaştırılmış olarak satılırlar.

İşlenmemiş, fakat yıllandırılmış pu-er çayı bir yeşil çay türüdür. İşlenen ve uzun süre yıllandırılan pu-erlerse, siyah çayların bir alt kategorisi olarak sınıflandırılırlar. İki kez oksidasyona maruz kaldıkları için özel bir tada ve aromaya sahiptirler.

Dünyanın Dört Bir Yanından Çay Ritüelleri

ÇİN
Dünyanın en büyük çay üreticisi ve çayın ilk tüketildiği ülke, Çin. Çayın neredeyse tüm türlerinin yetiştirildiği Çin’de her yerde ve her zaman çay bulabilirsiniz.

Çin’de, geçmişten günümüze çay tüketimi kaynatma, çırpma ve demleme dönemleri olarak 3’e bölünüyor. Günümüzde, ağırlıklı olarak demleme yöntemi kullanılıyor.

Ülkede çay içme geleneklerinden demleme yöntemlerine ve tüketilen çay türüne göre bölgesel farklılıklar görülüyor. Fakat genellikle küçük fincanlarda sıcakken tüketiliyor. Ayrıca çayı görmek önemli olduğu için geniş ağızlı fincanlar tercih ediliyor.

JAPONYA
Japonya’da çay kültürü, felsefe ve dinle iç içe.

Çay büyük bir özenle, mükemmele ulaşma amacıyla hazırlanıyor ve ikram ediliyor. Her mevsim farklı kase ya da fincanlar kullanılıyor. Ayrıca evlerde, yalnızca çay içmek için kullanılan Hoshoan isminde bir oda bulunuyor.

Çay tüketimi her ne kadar Çin’den geçmiş olsa da Japonya’da çayla ilgili, Çin’de olandan daha fazla belge bulunuyor.

HİNDİSTAN
Dünyanın en büyük çay üreticilerinden biri olan Hindistan’da çay tüketimi, M.Ö. 700’lü yıllara uzanıyor. Aromalı ve baharatlı çayların ağırlıklı olarak tüketildiği Hindistan’da, çay ve meditasyon birbirinden ayrılmıyor. Ayrıca Hindistan, sütlü çay olarak da bildiğimiz chai-tea’nin anavatanı.

İNGİLTERE
Çayla Hindistan’da tanışan İngiltere’de çay tüketimi 17. yüzyılda başlamıştır. Bu kısa geçmişe rağmen kendi çay kültürünü hızla geliştiren ülkede, çay partileri önemli bir yere sahip.

Genellikle bergamotla harmanlanan Earl Grey’in tercih edildiği ülkede şık, porselen fincanlarda servis edilen çayı; limonlu, sütlü ya da kremalı olarak da tercih edebiliyorsunuz.

RUSYA
Votka kadar yoğun çay tüketimiyle de tanınan Rusya’da günün her saatinde çay tüketiliyor.

Anadolu’da da olduğu gibi çay, semaverde demleniyor. Tiryakiler şekersiz çayı ağızlarına aldıkları şekerle içerken genellikle beyazlatılmamış şeker ve limon eklenerek tüketiliyor. Kimi bölgelerde çay, bardak altlığına dökülerek de içiliyor.

Daha fazla çay istemeyen konuklar, bardak altlığını bardağın üzerine kapatırlar.

TÜRKİYE
Anadolu’da çay, 19. yüzyıl gibi geç bir tarihte tüketilmeye başlansa da çok kısa bir sürede bir kültür öğesi haline gelmiştir.

Çay, hepimizin aşina olduğu şekilde, ince belli cam bardakların yanı sıra daha büyük ölçekli çay bardakları ve fincanlarda tüketiliyor. Demlemede semaverin yanı sıra farklı materyallerden üretilen çaydanlıklar kullanılıyor.

Türkiye’de metal çaydanlıklar, poşet çaylar; sütlü, aromalı ve baharatlı çaylar sık tercih edilmiyor.

Günün her saatinde çay tüketilmesinin yanı sıra çayın, halk kültüründe ve sosyal yaşamda da büyük önemi vardır.

ÖZBEKİSTAN
Günün her saati çay tüketen bir diğer ülke ise Özbekistan.

Özbekistan’da siyah ve yeşil çayın yanı sıra kırmızı biber, nane ve iğde yapraklarıyla hazırlanan reyhanlı çay, bal ya da reçelle demlenen ballı çay, demleme sırasında içine şeker eklenen navvatlı çay, sütlü ve tuzlu şir çayı gibi pek çok çay çeşidi tüketiliyor.


FAS
Aromalı ve baharatlı yeşil çaylar ile Fas Çayı olarak da isimlendirilen nane çayı, ülkede en fazla tüketilen çay çeşitleri.

Çay ikramı bir misafirperverlik göstergesi de olan ülkede çayı alışılanın aksine kadınlar değil erkekler tarafından demlenip ikram ediliyor. Ayrıca ülkede çayı geri çevirmek kabalık sayılıyor.
FRANSA
Çay salonlarının yaygın olduğu Fransa’da, farklı aromalara sahip zengin bir çay çeşitliliği vardır. Fransa’da çay, kısa süre demlenir ve ince, porselen fincanlarda servis edilir. Çayın yanında çikolata ve krokan gibi ikramlarda bulunulur.

TİBET

Tibet’e özgü Po-Cha, tuz ve tereyağıyla servis ediliyor. Çay, acı bir tat elde etmek için uzun süre demleniyor ve ardından tuz ve yağ ile karıştırılıyor.

TAYVAN

Soğuk ya da sıcak olarak şeker şurubu ve tapyoka incileriyle hazırlanan köpüklü çayın anavatanı Tayvan’dır.

MALEZYA

Çayın tüm yiyeceklerle birlikte tüketildiği Malezya’da, Teh Tarik isimli köpüklü siyah çay, süt ve şekerle servis ediliyor.

MOĞOLİSTAN

Dünyanın geri kalanına göre farklı bir çay kültürü olan Moğolistan’da çaya; yağ, tuz, un ya da darı ekleniyor. Ayrıca çay, kurutulmuş kuzu eti ekleyerek de tüketiliyor.

‘İlk fincan dudaklarımı ve ağzımı ıslatır,
ikincisi yalnızlığımı siler,
üçüncüsü içimdekileri açığa çıkarır,
dördüncüsü beni terletir ve bütün dertlerim gözeneklerimden uçar gider.

Beşinci fincanda arınırım,
altıncı beni ölümsüzlüklerin krallığına götürür,
yedincisi…

Ah daha fazla içemeyeceğim!
Sadece serin bir rüzgarın kollarımı şişirdiğini hissediyorum.
P’eng-le Şan nerede?
Bırakın da şu tatlı rüzgara binip buralardan uzaklaşayım.’