AKDAĞ: BEŞLİ ÇETE TÜRKİYE’Yİ TEHDİT EDEBİLİR
Uzun yıllar İstanbul Bakliyat ve Zahire Alıp Satanlar Esnaf Odası başkanlığı yapan Taceddin Akdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları hakkında, “Sayın Cumhurbaşkanımızın şu anda söylemiş olduğu şeyi ben 25 yıldır bağırıyorum. Bu düzen böyle gitmez bu bir sömürü düzenidir, bu tekelleşmenin önüne geçmek lazım. Hem üreticiyi hem tüketiciyi esir aldı hem de aradaki küçük esnafı ezdi geçti. Cumhurbaşkanımızın yaptığı açıklamayla bugün bu noktaya gelinmiş olması tabi ki güzel ama tabi hangi önlemler alınacak? Bu iş denetimin dışında yasal düzenleme yoluyla çözülür. Bu zincir marketlerin açılma sayısı, bunların aralarındaki mesafe, belli bir nüfus yoğunluğu gibi birçok kriterin göz önüne alınarak ve küçük esnafı koruyacak şekilde bir yasal düzenleme gerekiyor. Yoksa 3 gün denetim olur daha sonra bunlar tekrar başa döner. Bugün her birinin 10 bin şubesi varsa yarın 20 bin olur. Ve bir gün gelir Türkiye’de bunlar kepenk kapattığı zaman Türkiye’nin tüketim yaşamı durur. Bu beşli çete Türkiye’yi tehdit edebilir.” dedi.
“ANAYASA İHLAL EDİLİYOR”
Zincir marketlerin bir şubesinin en az 100 iş kolunu etkilediğini aktaran Akdağ, “Her şeyi satıyorlar. Mağazalarında toprak, çiçek, bisiklet, buzdolabı, televizyon, peynir, et, her şeyi satıyorlar. Yani aşağı yukarı 100 iş kolunu etkiliyor. Türkiye Cumhuriyeti devleti anayasal bir hukuk devletiyse bu durumun hukuk çerçevesinde önüne geçilmesi lazım. Bunun önüne bir an önce geçilmediği müddetçe Türkiye’nin önüne büyük bir sıkıntı yaşatacak. Zaten Anayasanın 173. Maddesinde açıkça ‘Devlet, esnaf ve sanatkarı koruyucu ve destekleyici tedbirleri alır.’ İbaresi yer alıyor. Esnaf korunmadığı zaman anayasa ihlal edilmiş oluyor.” dedi.
“BİR BAKKAL DEVLETİN SIRTINDAN 1 MİLYON LİRA YÜKÜ ÇEKİYOR”
Bir bakkalın devletin sırtından 1 milyon liralık yükü çektiğini aktaran Akdağ, “Devlet istihdam yaratmak için bir vatandaşa en az 300 bin lira yatırım yapmak zorunda. Bir küçük bakkal kendisi, eşi ve çocuğuyla birlikte üç kişi çalışınca devletin sırtından 1 milyon lira yükü çekiyor. 3 kişi sigortasını ve diğer vergilerini ödüyor.” dedi.
NAZLI: FİYATLAR BURADAN AŞAĞI İNMESİN DİYE SÖZLEŞİLMİŞ GİBİ
Küçükçekmece Sefaköy Bakkallar Esnaf Odası Başkanı Süleyman Nazlı, zincir marketlere denetleme yapılmadığını yapılan denetlemelerin de zayıf ve yetersiz kaldığını iddia ederek, “Artık her sokakta her köşe başında bir zincir marketin şubesini görebiliyoruz. Bu marketlere yeteri kadar denetim yapılmıyor. Yani önce gidip yeri tutuyorlar marketi açıyorlar ondan sonra gerekli izinleri alıp işlemleri yapıyorlar. Televizyonlarda görüyoruz bir zincir market ‘onbinlerce’ şube açtığından bahsediyor. Bu marketler piyasadaki üreticilerden malların hepsini toptan olarak alıyorlar. Durum böyle olunca biz rekabet edemiyoruz. Rekabet ortamı kayboluyor, daha sonra sanki ‘fiyatlardan buradan aşağı inmesin’ diye sözleşilmiş gibi bir durum çıkıyor ortaya. Eskiden toptancılar arası bir rekabet vardı biz de aynı malı kim daha ucuza satıyorsa ondan alır ucuza müşteriye sunardık. Yaşanan bu gelişmelerden sonra böyle bir durum da kalmadı ortada. Tüm bu gelişmelerden sonra piyasadaki fiyat durumu ortada.” dedi.
“BİZ GİDERSEK FİYATLARLA İSTEDİKLERİ GİBİ OYNARLAR”
Nazlı, yapılmasını talep ettikleri denetlemeler konusunda, “Biz sadece zincir marketleri denetleyin demiyoruz küçük esnafları da denetleyin. Fiyat denetiminin ciddi bir şekilde yapılması lazım. Bu iş fabrika çıkışından satış noktasına kadar denetlenmeli, nihai noktada değil. Biz malı pahalı alıp normal satıyoruz. Kar marjlarımız her şeyde düştü. Eskiden yüzde 25 karla sattığımız ürünlerin karı şuan yüzde 3-4 bandında. Bizim burada küçük esnafı desteklememiz lazım. Bundan 10 yıl önce odamıza kayıtlı 1400 civarı bakkal varken şu an bu sayı 750. Biz gidersek meydan onlara kalır, fiyatlarla istedikleri gibi oynarlar.” dedi.
“DENETİM OLURSA PİYASADAKİ ÜRÜNLERİN FİYATI YARI YARIYA DÜŞER”
Gerekli önlemlerin alınması durumunda piyasadaki fiyatların yarı yarıya düşeceğini belirten Nazlı, “Serbest liberal ekonomi işliyor ama liberal ekonomide rekabet savaşı olur. Şu anda rekabet savaşı yok bizim için hayatta kalma savaşı var. Bizim talebimiz ‘üst alım merkezi’ kurulması yönünde. Parakende yasasının güncelenip cıkmasını istiyoruz. Hem küçük esnaf hem zincir market denetimli bir şekilde buradan ürünlerini alındığı ve uygun rekabet ortamı sağladığı takdirde iddia ediyorum piyasadaki ürünlerin fiyatı yarı yarıya düşer.” ifadelerini kullandı. İSA KARAARSLAN / KENT YAŞAM
