Türkiye genelinde işsizlik oranı 2025 yılı itibarıyla %8,4 seviyesine geriledi. TÜİK’in son açıklamalarına göre, bu oran son 12 yılın en düşük seviyesi olarak değerlendiriliyor. Ancak İstanbul özelinde tablo bu kadar parlak değil.
İŞKUR verilerine göre 2023 yılında İstanbul’da işsizlik oranı %8,9 olarak kaydedildi. 2024 ve 2025 yıllarında ülke genelinde yaşanan düşüşe rağmen, kentteki yoğun göç, kayıt dışı istihdam ve artan yaşam maliyetleri bu iyileşmenin etkisini sınırlıyor.
“TEK HANELİ İŞSİZLİK” RAKAMI ALDATICI OLABİLİR
Resmî veriler işsizliğin azaldığını gösterse de, sendikalar ve araştırma kuruluşları farklı bir tablo çiziyor.
DİSK-AR’ın geniş tanımlı işsizlik raporuna göre, iş bulma ümidi kalmayanlar, eksik istihdam edilenler ve mevsimlik çalışanlar da eklendiğinde “gerçek işsizlik oranı” %24’leri buluyor.
Yani her dört kişiden biri ya işsiz ya da gelirini sürdüremeyecek kadar yetersiz bir işte çalışıyor. Özellikle gençler ve kadınlar bu tablonun en kırılgan kesimini oluşturuyor.
KADIN VE GENÇ İŞSİZLİĞİ İSTANBUL’DA YÜKSEK SEYREDİYOR
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından hazırlanan 2025 raporuna göre, İstanbul’da kadınların işgücüne katılım oranı hâlâ Türkiye ortalamasının altında.
Gençlerde ise tablo daha çarpıcı: 18–25 yaş aralığında iş arayanların oranı %20’nin üzerinde. Eğitim düzeyi artmasına rağmen iş bulamayan gençler, ya geçici işlerde çalışıyor ya da farklı şehirlere taşınmak zorunda kalıyor.
HİZMET SEKTÖRÜ BÜYÜYOR, SANAYİ ALANI DARALIYOR
İstanbul’un ekonomik yapısı her geçen yıl hizmet sektörüne biraz daha bağımlı hale geliyor. Turizm, kafe-restoran zincirleri, e-ticaret depoları gibi alanlarda istihdam artarken, üretim ve sanayi işlerinde gerileme var.
Sanayi bölgelerindeki istihdam kaybı, özellikle Avrupa Yakası’nda (Esenyurt, Avcılar, Küçükçekmece hattında) dönemsel işsizlik dalgalarına yol açıyor.
Ekonomistler, bu durumun İstanbul’un uzun vadeli kalkınma dengesini tehdit ettiğini belirtiyor.
KAYIT DIŞI ÇALIŞMA: GÖRÜNMEYEN BİR İŞSİZLİK KATMANI
Resmî rakamlar düşerken kayıt dışı istihdam artıyor. Göçmen işçiler ve kısa süreli sözleşmeliler, çoğu zaman sistemin dışında kalıyor.
İstanbul’da özellikle inşaat, tekstil, lojistik ve ev hizmetlerinde kayıt dışı çalışanların oranı %30’a yaklaştı. Bu da kentteki “görünmeyen işsizliğin” en büyük kaynağı haline geliyor.
İŞKUR ve sendikalar, bu tabloyu “gizli işsizlik” olarak tanımlıyor; çünkü iş sahibi görünen binlerce kişi, aslında sosyal güvenceye ve düzenli gelire sahip değil.
İLÇELERE GÖRE İŞSİZLİK HARİTASI: AVRUPA YAKASI ZİRVEDE
Henüz 2025 yılına ait ilçe bazlı resmi tablo açıklanmasa da, İŞKUR’un 2023–2024 trendlerine göre:
- Esenyurt, Küçükçekmece ve Bağcılar işsizliğin en yoğun yaşandığı bölgeler.
- Kadıköy, Beşiktaş ve Şişli ise hizmet sektörüne dayalı istihdam sayesinde daha dengeli bir görünüm sergiliyor.
Uzmanlara göre, metropolün batı yakasında hızla artan nüfus, işsizlik oranını yukarı çekiyor; bu nedenle yerel yönetimlerin istihdam odaklı projelere daha fazla ağırlık vermesi gerekiyor.
UZMANLARDAN UYARI: “ORANLARA DEĞİL, GERÇEK HAYATA BAKIN”
Ekonomistler, 2025’te işsizlik oranı düşük görünse bile bunun kalıcı bir iyileşme anlamına gelmediğini vurguluyor.
Prof. Dr. Veysel Ulusoy’a göre, “Dar tanımlı işsizlik, istihdamın niteliğini yansıtmıyor. Bir kişi haftada 10 saat çalışsa bile ‘çalışıyor’ kabul ediliyor. Oysa bu, geçim sağlayacak bir gelir değildir.”
İSTANBUL İÇİN YOL HARİTASI: NE YAPILMALI?
Uzmanlar ve işgücü kuruluşları, İstanbul’un sürdürülebilir istihdam yaratması için şu önerilerde birleşiyor:
- Genç ve kadın istihdamı için teşvik programları güçlendirilmeli.
- Kayıt dışı istihdamla mücadele için denetimler artırılmalı.
- Mesleki eğitim merkezleri teknoloji ve yeşil dönüşüm ekseninde güncellenmeli.
- İlçe bazlı istihdam ofisleri kurulmalı; böylece yerel iş arama süreçleri hızlanmalı.
RAKAMLAR GÜZELLEŞİYOR AMA GERÇEKLER DEĞİŞMİYOR
2025 yılı sonunda İstanbul’un işsizlik oranı resmi kayıtlarda tek hanede kalabilir. Ancak kentin ekonomik yükü, artan yaşam maliyetleri ve gelir adaletsizliği göz önüne alındığında, bu tablo sokakta hissedilen gerçekleri değiştirmiyor.
İstanbul hâlâ iş arayan yüzbinlerce insanın kenti. Ve her düşen yüzde puanın arkasında, daha iyi bir gelecek umuduyla bekleyen bir başka hikâye gizli.
SÜMEYRA DUĞAN – KENT YAŞAM GAZETESİ