Özellikle İran ile İsrail arasındaki çatışmaların ardından dünya kamuoyunda 'Nükleer' savaş tehlikesi konuşulmaya başlandı. Bu gelişmeler ışığında Kütahya'da polis ekipleri tarafından yakalanan radyoaktif element de gündeme oturdu.
70 MİLYON DOLAR DEĞERİNDE!
Kütahya'da polisin durdurduğu araçta yapılan aramada; 7,15 gram dünyanın en pahalı kimyasalı olarak bilinen ve altın aramada da kullanılan kaliforniyum (radyoaktif element) maddesi ele geçirildi. Maddenin toplam değerinin yaklaşık 70 milyon dolar olduğu öğrenildi.
Kaliforniyum (Cf), yapay olarak üretilen, yüksek radyoaktif özelliğe sahip bir aktinit elementidir. Periyodik tabloda atom numarası 98 olan kaliforniyum, ilk kez 1950 yılında Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de keşfedilmiştir. İsmini de buradan alır.
KALİFORNİYUM NEDİR?
· Sembolü: Cf
· Atom Numarası: 98
· Yoğunluğu: 15.1 g/cm³
· Yarılanma Ömrü: En yaygın izotopu Cf-252'nin yarılanma süresi yaklaşık 2.645 yıl
· Radyoaktivitesi: Çok yüksektir. Nötron yayıcı bir maddedir.
KALİFORNİYUM NERELERDE KULLANILIR?
Kaliforniyum, çok özel ve sınırlı alanlarda kullanılan bir elementtir. Bazı başlıca kullanım alanları:
Nötron Kaynağı Olarak:
o Cf-252 izotopu, güçlü nötron yayıcıdır.
o Madencilikte ve petrol aramada, yer altındaki malzemelerin analizinde (nötron ışınıyla) kullanılır.
o Nükleer reaktörlerde başlatıcı olarak kullanılabilir (reaksiyonları başlatmak için).
Tahribatsız Malzeme Testleri:
o Endüstride metal parçaların iç yapısının, kaynak dikişlerinin kontrolünde kullanılır.
Tıbbi Kullanım (Sınırlı):
o Nötron ışını tedavisi gibi bazı özel kanser tedavi yöntemlerinde araştırma amaçlı kullanılabilir (çok nadir).
Askeri ve Nükleer Alanda:
o Nükleer silah araştırmaları ve taşınabilir nötron dedektörleri için stratejik öneme sahiptir.
o Nükleer savaş başlıklarında tetikleyici nötron kaynağı olarak kullanıldığı iddia edilmiştir (bilgiler gizli olabilir).
KALİFORNİYUM’UN DEĞERİ NE KADAR?
· Kaliforniyum dünyada en pahalı maddelerden biridir.
· Cf-252 izotopunun gram fiyatı:
Yaklaşık 27 milyon ABD doları/g (2024 verileriyle)
Bu aşırı yüksek fiyat, üretiminin çok zor ve sınırlı olmasından kaynaklanır. Sadece birkaç laboratuvar (özellikle ABD'de Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı) sınırlı miktarda üretmektedir.
TEHLİKELERİ VE SINIRLAMALAR
· Son derece radyoaktiftir, vücuda alınması (solunum, cilt teması) ciddi sağlık riskleri doğurur.
· Kontrollü laboratuvar ortamları dışında taşınması, kullanılması ve satılması sıkı denetim altındadır.
· Askeri, stratejik ve uluslararası yasalar kapsamında sıkı denetime tabidir.