Kartal Belediyesi sponsorluğunda gerçekleşen toplantıya, İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker, eski TBMM Başkanı Hikmet Çetin, Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz, Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü, CHP Adalar İlçe Başkanı Kerem Tunç, 24. Dönem CHP İstanbul Milletvekili Haluk Eyidoğan , eski bakan Ali Topuz ve ÇYDD Genel Başkanı Aysel Çelikel’in yanı sıra çok sayıda sivil toplum kuruluşu temsilcisi de katıldı.
Etkinlikte söz alan ve aynı zamanda İsmet İnönü'nün kızı olan İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker de bu etkinliği her sene yaptıklarını hatırlatarak, "Kurtuluş Savaşı'ndan sonra imzalanan Lozan'ı hatırlamak bizim için çok şey ifade ediyor. Lozan'da bizi haritadan silmek isteyen ülkelere karşı, İnönü mücadele ediyor ve bizim bağımsız bir ülke olduğumuzu kabul ediyorlar." değerlendirmesini yaptı.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Başkanı Aysel Çelikel ise Lozan Antlaşması'nın çok önemli olduğunu aktararak, anlaşma için "güncelleme" gibi bir söylemin tehlikeli olduğunu dile getirdi.
Eski TBMM Başkanı Hikmet Çetin, Lozan gibi uzun yaşayan bir antlaşma olmadığını belirterek, "Türkiye'nin uluslararası olarak bağlı kaldığı iki antlaşma var, ikisinin de altında İsmet Paşa'nın imzası var; Ankara Antlaşması ve Lozan Antlaşması." dedi.
Lozan Antlaşması'na kadar İnönü’nün hep cephelerde olduğunu ve Atatürk'ün en güvendiği kişi olduğunu söyleyen Çetin, Balkan Savaşı, Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı boyunca 5 milyon insanın hayatını kaybettiği ve bu savaşlardan sonra Türkiye'nin Lozan Antlaşması'na gittiğini anlattı. “İsmet Paşa'nın amacı Misak-ı Milli'yi korumaktı” diyerek devam etti.
Adalar meselesi
Lozan Antlaşması'yla ilgili bazen olmayan şeylerin söylendiğini anlatan Çetin konuşmasını sürdürdü.
"Bunlardan bir tanesi adalar meselesi. Zaman zaman diyorlar ki 'Ege adalarını Lozan’da sattılar, verdiler.' Şimdi, adalar gündeme geldi mi? Geldi ama adalar gitmişti. Yani Birinci Dünya Savaşı'nda gitmişti adalar. Adaları Yunanistan işgal etmişti ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Londra ve Paris’te yaptığı anlaşmalarıyla onaylanıyor. İsmet Paşa çok mücadele veriyor adalar için ama mümkün olmuyor. Şimdi 12 adalar. Bu adaları 1911’de Balkan Savaşları sırasında İtalyanlar tarafından işgal edilmiş. Beşinci maddeyle adaların İtalya’ya ait olduğu onaylanıyor. İkinci Dünya Savaşı'nda İtalya yenilince galip devletler 12 adayı İtalya’dan alıp Yunanistan’a veriyorlar. Yani tüm bunlar müzakere edildi ama birinci hedef, her yönüyle bağımsız, çağdaş bir devlet kurmaktı." dedi.
“Lozan Cumhuriyet’in Tapu Senedidir”
Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz ise yaptığı konuşmada; “Bugün Lozan’ı andık. Lozan’a gelmemizi sağlayan başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü olmak üzere, Lozan’daki tüm Türk heyetini rahmetle anıyorum. Lozan Cumhuriyet’in tapu senedidir. Bir ülkenin yeniden varoluşudur ve bağımsızlığımızın teminatıdır. Diliyorum ki, gelecek nesiller Lozan’ı ve oraya gelene kadar gerçekleştirilen mücadeleleri doğru okuyacak, anlayacak ve içselleştirecekler” ifadelerini kullandı.
Kurtuluş Savaşı’nın nişanesi ve zaferin teminatı olan Lozan Barış Antlaşmasının 95. Yıl dönümü programına İlçe Kaymakamı ve Emniyet Müdürülüğünün katılmaması tepkiye neden oldu.
Kent Yaşam
