Türk Sineması’nda önemli filmlere imza atan yönetmen Kudret Sabancı, havacılık tarihininde ilklerin adamı olarak bilinen pilot-mühendis Vecihi Hürkuş’un hayatını anlatan filmin vizyona girmesini heyecanla bekliyor.
Yakın dostu ressam Ersin Burak’ın resim sergisini görmek için Kadıköy’deki Venüs Sanat Galerisi’ne gelen Kudret Sabancı, burada yönetmenliğini yaptığı Vecihi Hürkuş filmiyle ilgili bilgi verdi. Kent Yaşam gazetesi Haber Müdürü Tuncay Dağlı’nın da bulunduğu sohbet ortamında Vecihi Hürkuş’un yaşamını konu alan bir filmi yönetmekten mutlu olduğunu söyleyen Kudret Sabancı, filmin 25 Mayıs’ta galasının yapılacağını belirtti.
Bugüne kadar çok sayıda dizi film ile sinema filminin yönetmenliğini üstlenen Kudret Sabancı’nın çektiği filmler arasında dizi olarak Aliye, Zerda, Karakolda Ayna Var, Cesur Yürek, Sen Benimsin, Yasak, Filinta, Ateş Altında, Aşk, Binbir gece, sinema filmi olarak da Karaoğlan, Laleli’de Bir Azize, ve Anlat İstanbul başta gelenlerden.
Ödüllü yönetmen Kudret Sabancı’nın yönetmenliğinde çekilen Vecihi Hürkuş sinema filminin başrolünü Hilmi Cem İntepe ile Gizem Karaca paylaşıyor. Diğer rollerde ise Miray Daner, Bahadır Yenişehirlioğlu, Ali Nuri Türkoğlu ve Fatih Akın gibi isimler de yer alıyor.
VECİHİ HÜRKUŞ KİMDİR?
Türk havacılık tarihinde ilklerin adamı olan Vecihi Hürkuş 6 Ocak 1896 tarihinde İstanbul’da doğdu. 1. Dünya Savaşı’nda yaralandıktan sonra İstanbul’a döndü ve pilot oldu.
1917 yılında, Kafkas Cephesi’nde bulunduğu sırada bir Rus uçağını düşürerek düşman uçağını düşüren ilk Türk pilotu ünvanını aldı. Savaşta yaralanarak Rus’lara esir düşmesine rağmen, kaçmayı başardı ve ülkesine döndü.
Av uçağı tasarladı ancak Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasıyla projesi yarım kaldı. Kurtuluş Savaşı’na gönüllü olarak katılan Hürkuş, başarılı keşif uçuşlarının yanı sıra bir Yunan uçağını da düşürmeyi başardı. Daha sonra İzmir Havaalanı’na inerek burayı işgalden kurtardı. Bu başarıları üzerine TBMM tarafından kendisine İstiklal Madalyası ve üç ayrı Tasdikname verildi.
1923’te ilk Türk uçağını yaptı ve 1925’te uçağı uçurdu. Ancak ödül beklerken ceza aldı. Çünkü havacılıktan kimse anlamadığı için uçuş için gerekli izni verecek kimse de bulamayınca izinsiz havalandı. Daha sonra askeri havacılıktan ayrılarak uçak tasarımı ve yapımı çalışmalarına devam ettti. 3 ay içinde ilk Türk sivil uçağını ve kendisinin ikinci uçağını yaptı.
Mustafa Kemal Atatürk’ün yönlendirmesiyle kurulan Türk Tayyare Cemiyeti‘ne (TTC) katılan Hürkuş, 1931 yılında, kurum adına ilk Türkiye turunu düzenledi. Bunu aynı yılın sonlarında yapılan ve Ankara, Konya, İzmit, İstanbul gibi birçok şehri kapsayan ikinci uçak turu izledi.
Vecihi Hürkuş ilk Türk kadın pilot olan Bedriye Gökmen‘in de yer aldığı 12 pilot yetiştirdi. Aynı zamanda burada ilk eğitim ve spor uçağı ve 160 beygirlik Mercedes uçak motorlu deniz kızağı da üretti. Daha sonra Türk Hava Kurumu tarafından mühendislik eğitimi alması için Almanya’ya gönderildi, iki yıl sonra mezun olup dönünce iki yılda mühendis olunmasının imkânsızlığı gerekçesiyle uçak mühendisi ruhsatı verilmedi.
Zamanın yetersizliğinde bile iyi işlere imza atan Türk havacılık tarihinin en üretken ve girişimci kişilerinden olan Vecihi Hürkuş, hayatının son yıllarını büyük maddi sıkıntılar içerisinde geçirdi. Hürkuş, 16 Temmuz 1969’da geçirdiği beyin kanaması sonucu kaldırıldığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastahanesi’nde 73 yaşında vefat etti.
Tuncay DAĞLI-Kent Yaşam
