NEZAHAT ONBAŞI
Albay Hafız Halit Bey’in kızı .Annesi  genç yaşta vereme kurban gittiğinden babası ile dokuz yaşından itibaren cephede yetişti . Gayve Savaşı , Konya isyanı , Birinci ve İkinci İnönü Savaşları , Sakarya ve Gediz muharebelerinde yer aldı.
 70. Alayın simgesi oldu . 70. Alay kızlı Alay olarak anıldı. Mustafa Kemal’in de dikkatini çekti . Ömrü cephede geçti.

ŞERİFE BACI
İnebolu’da bulunan cephanelerin Ankara’ya götürülmesine katkıda bulundu. Soğuk ve zorlu kış şartlarında kağnısı ile cephane taşıdı. Cephane donmasın diye battaniyesini cephaneye ve bırakacak kimsesi olmadığı için yanında götürdüğü bebeğine sardı. Donarak şehit olmuştu.

Fatma Seher Erden 
( KARA FATMA)
Kendi  ailesinden 9:10 kadınla birlikte kafkas cephesinde eşinin ardında çalıştı. Eşi Binbaşı  Ahmet Bey , Sarıkamış’ta şehit olduktan sonra Mustafa Kemal’e görüşmek için Sivasa gitti. Milis müfreze komutanı olarak batı cephesine gönderildi. Yunan işgali sonrası İzmir’e geçerek İzmir’in kurtuluşuna yardım etti. Sadece kadınlardan oluşan birliği ile düşmanın cephe gerisine saldırı düzenledi . Aralarında bir Yunan subayının bulunduğu toplam 25 düşman askerini esir aldı.
 
HALİME ÇAVUŞ
Anne babasının “kızım gitme” diye yalvarmasına rağmen milli mücadeleye katıldı. Uzun yıllar Halim Çavuş  olarak tanındı. Erkek kılığına girdi, saçlarını tamamen kazıttı erkek gibi traş oldu ,kimseye kadın olduğunu söylemeden cephede savaştı. Mühimat taşımada görev yaptı. Düşman  kurşunu ile bir ayağı sakat kaldı. İnebolu’da cephane taşırken Mustafa Kemal Paşa’ya rastladı . Fakat O’nu tanımadı. “Sen üşümüyor musun? “diye sordu Paşa. 
“Bey 100 bin kişi kurtaracak iken benim ölmem ne anlam taşır” diye cevap verdi. 

HAFIZ SELMAN İZELİ
İlk kadın meclis üyesi. Atatürk hayranı Cumhuriyet kadını. Asker için çorap, fanila, bere ördürüp cepheye gönderdi . 

GÖRDESLİ MAKBULE
Eşi Halil Efe ile cepheye katıldı. Yunan kuvvetleri ile çıkan çatışmada yunan askeri Afyon mevzisine çekilmişti. Halil Efe çetesiyle beraber saldırıya karşılık veriyordu. Orada silah arkadaşlarına ve eşine cesaret vermek için hızla öne atılan Gördesli Makbule başından vurularak şehit oldu. 

ÇETE EMİR AYŞE 
Çanakkalede şehit olan eşinden kalan elmas küpeleri bozdurup kendine tüfek aldı. Dağa çıkıp Yörük Ali Efe’nin çetesine katıldı. Savaş sonrası İstiklâl madalyasına layık görüldü. 

TAYYAR  RAHMİYE 
Fransızlara karşı harekete geçildiği sırada Türk askerinin yorgunluk ve korku sebebiyle duraksamasını görünce ; “Ben  kadın olduğum halde ayakta duruyorum , siz erkek olarak yerlerde sürünmeye utanmıyor musunuz ? “ demişti. Aynı muharebede ateş hattında kalan iki arkadaşını korkutmak için ileriye atılmış ve şehit olmuştu. 
...........

Şimdi soruyorum ; Acaba  sen neyin mücadelesini verdin ? Cephane mi taşıyorsun ?
Erzak mı götürüyosun cepheye?Silah arkadaşlarını korumak durumunda mı kaldın da kendini düşman kurşununa mı attın?
Ne için kimin için canını ve evladının ömrünü feda ediyorsun? 


Evlat nedir bilir misin? AKP İL Kadın Kolları başkanı?
İnsanın gözünden kıymetli bir şeyi var mıdır? Ya da canından değerli bir şey var mıdır? Vardır ,O  da Vatandır!
Evladını kaybeden bir ananın çektiği acıyı tahmin edebilir misin? Hiç bir anne bunu yaşamasın! PAKİZE ANNE vardı. Hatırla. Evladının ayakkabılarına bakıp ağlayan anne... Onun adını söylerken ciğeri yanan anne... 
Şu dünyaya küfretse ne olur, oturup dünyanın orta yerini yaksa ne olur? O ve Onun gibi nice şehit annelerinin ne yaşadığını anlayabilir miyiz? 
Bir evladı bir kişiye atamak nedir?
Evlat Vatana feda edilir. Kişiye değil!

............

Bu Vatan uğruna şehit olmuş , bütün ecdadımızı ve onları Vatan’a feda eden bütün şehit annalarımızı saygı rahmet ve dua ile anıyorum. Sağ olanların ellerinden hürmet ve minnetle öpüyorum. 

EVRİM ŞENER TOK