Türkiye, hayvancılık alanında son yılların en ciddi krizlerinden biriyle karşı karşıya kaldı. 1965 yılından bu yana ilk kez görülen SAT-1 serotipi şap hastalığı, Hakkâri’den başlayarak kısa sürede ülke geneline yayıldı. Salgın nedeniyle binlerce hayvan telef olurken, birçok üretici de yılların emeğini kaybetti.
Hastalığın kontrol altına alınması için hayvan pazarları kapatıldı ve hayvan hareketleri kısıtlandı. Yetkililer, bu önlemlerle salgının yayılma hızını azaltmayı hedefliyor.
ET VE SÜT ÜRETİMİ TEHLİKEDE
Salgının etkileri yalnızca hayvan sağlığı ile sınırlı kalmıyor. Uzmanlara göre süt üretiminde yüzde 70’e varan kayıplar yaşanabileceği öngörülüyor. Bu durum, hem et hem de süt fiyatlarının artabileceği yönünde endişelere yol açıyor. Tarım ekonomistleri, şap krizinin Türkiye ekonomisine 4,1 milyar dolardan fazla zarar verebileceğini belirtiyor.
Üreticiler ise yaşanan kayıplar karşısında kredi borçlarının ertelenmesini, zararlarının karşılanmasını ve salgından etkilenen bölgelerin afet bölgesi ilan edilmesini talep ediyor.
AŞILAMA HIZI YETERSİZ Mİ?
Şu anda yürütülen en önemli mücadele yöntemi aşılama. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ağustos sonuna kadar hayvanların yüzde 85’ine aşı yapılmasını hedefliyor. Ancak sahadan gelen bilgiler, bazı bölgelerde aşılama hızının yetersiz olduğunu ve bu durumun hastalığın yayılmasını hızlandırdığını ortaya koyuyor.
ŞAP HASTALIĞI NEDİR?
Şap hastalığı (Foot and Mouth Disease - FMD), özellikle sığır, koyun, keçi ve domuz gibi çift tırnaklı hayvanları etkileyen, son derece bulaşıcı viral bir hastalıktır. Virüs, hayvanlarda yüksek ateş, ağız içinde yaralar, topallık ve süt veriminde ciddi düşüşe neden olur. Ölüm oranı düşük olsa da verim kayıpları ve hızla yayılması nedeniyle büyük ekonomik zararlara yol açar.
Hastalık, doğrudan hayvanlar arasındaki temasla, bulaşık yem, su, eşya ve insanların ayakkabı veya giysileriyle dahi taşınabilir. Bu nedenle karantina, hayvan hareketlerinin sınırlandırılması ve aşılama, salgının kontrolünde kritik öneme sahiptir.
UZMANLARIN UYARISI
Uzmanlar, şap hastalığına karşı hızlı, planlı ve kararlı bir mücadele yürütülmediği takdirde Türkiye’de hayvancılık sektörünün uzun yıllar toparlanamayabileceği uyarısında bulunuyor. Krizin yalnızca üreticileri değil, tüm ülkenin gıda güvenliğini ilgilendirdiği belirtiliyor.
