Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2019 Yılı Denetim Raporu’nu hazırlayan Sayıştay, raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu. Sunulan raporun ardından ise İstanbul Boğazı'nda üç köprü ve bir arabalı feribotla beraber alternatif bir karayolu geçişi sağlamak amacıyla, Marmaray'ın 1,2 kilometre kadar güneyinde inşa edilen Avrasya tüneli hakkında tartışmalar başlamış oldu. Raporda yap-işlet-devret modeliyle yapılan Avrasya Tüneli’ne ilişkin verilen garantilerin bakanlık tarafından hatalı muhasebeleştirildiği ortaya çıktı. KAYITLARA ALINMADI Sayıştayın verdiği raporda bakanlık tarafından verilen talep garantilerinin tam, doğru ve gerçeğe uygun bir şekilde muhasebe kayıtlarına alınmadığı tespit edildi. Sayıştay raporunda, “Bildirim formunda yer alan tahminlerde 2026 yılından itibaren garanti edilen araç sayısına ulaşılacağı ve 2019-2025 dönemi için toplam 963 milyon 167 bin 225 TL garanti ödemesinin yapılacağı öngörüldüğü halde söz konusu tahminlerin muhasebe kayıtlarına alınmadığı görülmüştür” tespiti yer aldı. Bakanlığın mali tablolarında “Verilen Garantiler Hesabı” başlığında kayıtlı olan tutarların ise toplam 31 milyon 27 bin TL olarak görüldüğü bildirildi. Söz konusu yanlışın düzeltilmesini talep eden Sayıştay ayrıca tünelden kaçak geçişlerle ilgili sorumluluğu yerine getirmeyen bakanlığın, 2019 yılında 10 milyon TL’nin üzerinde ek garanti ödemesi yaptığını bildirdi. 25 MİLYON ARAÇ GARANTİ EDİLMİŞ Ayrıca raporda, “Avrasya Tüneli projesine ilişkin Uygulama Sözleşmesi’nin ‘Garanti Edilen Araç Sayısı’ başlıklı 23. maddesinde, idarece görevli şirkete işletme döneminin ilk yılında çift yönde yıllık 25 milyon araç geçiş garantisi verildiği ve bu sayının takip eden yıllarda yüzde 0.5 artış katsayısı ile hesaplanacağı düzenlenmiştir” denildi. ‘’HANİ MALİYET KAMUYA YÜKLENMEYEKCEKTİ?’’ Ulaştırma Bakanlığı'nın Avrasya Tüneli'ne ilişkin verilen gelir garantilerinin boyutunu saklama girişiminde bulunduğuna dikkat çeken CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, şöyle konuştu: "Ulaştırma Bakanlığı söz konusu muhasebe güncellemesini 2019’da değil de Mayıs 2020’de yapınca takke düşmüş kel görünmüştür. Avrasya Tüneli için verilen gelir garantisi kapsamında 2025 sonuna kadar hazinenin yapacağı ödemenin 963 milyon TL olarak Bakanlık tarafından tahmin edildiği ortaya çıkmıştır. 2017-2018’de ödenmiş olan 278 milyon TL garanti ödemesine 2019-2025 dönemi için yapılan 963 milyon TL garanti ödemesi de eklenince; KÖİ modeli ile yapılan ulaştırma projelerinde verilen garantiyi en çok karşılayan proje olan Avrasya Tüneli’nin bile kamuya ekstradan 1,25 milyar TL maliyet getireceği ortaya çıkmaktadır. Hani, KÖİ’lerdeki temel vaat kamuya maliyetin yüklenmemesiydi?" Kent Yaşam Haber Merkezi