Coronavirüs’ün ortaya çıkmasıyla beraber ilk önlem almaya başlayan ülkelerden biri olan Türkiye’de kamu ve özel sektör salgına direnç göstermek için bilinçlenmeye çabalıyor. Toplumun bir kesimi hastalığın ciddiyetini kavrayamamış olsada önemli bir bölümü bu sınavı başarıyla veriyor. Kişisel temizliğe maksimum düzeyde dikkat eden halkımız bir yandan da mekansal temizlik için ilaçlama yapan firmalardan bir an önce randevu alabilme mücadelesi veriyor. yetkin firmalardaki yoğunluktan sıra beklememek veya daha uygun fiyata dezenfekte yaptırmak için merdiven altı ilaçlama yapanlara yönelmemekte önemli. Coronovirüs’ten korunmaya çalışırken başka sağlık problemleri ile karşıya kalabilirsiniz. Evinizi veya işyerinizi dezenfekte ettirmek istiyorsanız nelere dikkat etmelisiniz? Dezenfekte ettirdiğimiz mekan coronavirüs açısından tamamen arınmış bir ortam mı? Dezenfekte için ne kadar ücret ödemeliyiz? Sorularının cevabı için Nika Temizlik ve İlaçlama Hizmetleri Genel Müdürü Ömer Tuga dan bilgi aldık. “MUTASYON SÜRESİNİ KISALTIYORUZ” Şuanda yeni jenerasyon diye tanımlanan kimyasallar kullandıklarını belirten Tuga; “ Bu virüs çıkmadan önce üretilen kimyasallarda virüsün minimize edilmesi için etkenler kısıtlıydı hatta sadece kalıpşaşmış mikroorganizmalara çalışılmış durumdaydı. Buvirüsün aktif bir ilacı yok henüz bulunamadı . Mevcut bakteriyi minimize etmek mutasyona uğramamasını sağlamak için yeni jenerasyonlarda biraz daha etken maddeler arttırıldı. Coronavirüs yaklaşık binlerce bakteri ile bir araya gelerek yayılan bir virüs ve kendini hızlı bir şekilde geliştiriyor. Solunum yoluyla bulaşmıyor . Biz ilacı uyguladıktan sonra kuruyor. Kuruduktan sonra elinde bakteri olan bir insan buraya dokunduktan sonra normalde 24 saat kalması gereken bakteri ve virüsler 25 dakika ile 2 saat arasında etkisini yitiriyor. 20 saniye altında el yıkama ile bu virüsten kurtulunamayacağına dair bir saplama var. Bizde el yıkama alışkanlıkları yüksek ama 20 saniye gibi bir süre değil. Bu dezenfekte işlemi yapılan ortamlarda biz bu 20 saniyelik el yıkama süresini düşürüyoruz çok düşük seviyelere çekebiliyoruz. İnsanların hijyen aşamasında kendilerini bakteriden temizleme aşamasında süreyi kısaltıyoruz. Buradaki bakterilerin birbirlerine temas ederek mutasyona uğramasını minimize ediyoruz. Böylece insanlarımızın rahat bir yaşam sürmesini sağlıyoruz” dedi. Dezenfekte işleminin sonrasında ortamın ne kadar korunaklı olacağından da bahseden Tuga; “ Dünyada coronavirüsüne karşı bulunmuş bir etken madde yok. Sadece bunu tetikleyecek olan diğer virüsleri ortadan kaldırmak için mücadele veriyoruz. Mesela bir fare insanı pek fazla tedirgin etmez. 5-6 fare birleştikten sonra insanı tehdit ve rahatsız eder hale gelebilir. Bizim amacımız fareyi burada tek bırakmak. Yani virüsü tek bırakmaya çalışıyoruz. Mutasyona uğramasını engelliyoruz. Pasifken büyümesin insanlara daha fazla bulaşmasın diye elimizden gelen çabayı sarf ediyoruz. Sadece elle temas edilen bölgelere yüzeylere kapı kollarına, koltuk ve sandalye masa gibi alanlarda nemlendirerek kimyasal madde uygulanır. Gözle görülmeyen bir tabaka bırakır. Bu tabaka 30 gün boyunca mevut bölgeye temas etmeye yada bulaşmaya çalışan virüsü ortadan kaldırmaya yada minimize etmeye yarar. İlaç 15-45 dakikada kurur ve yüzeye bir tabaka bırakır. Normalde virüs tahta tabakada 24 -72 saat arası İnsan öksürük damlacıklarında en az 3 saat barınabilir Dezenfekte işlemi bu süreyi 1-2 saate çeker. Mutasyona uğramasını gelişmesini engeller. Normalde hiçbir virüs demirde coronavirüsü kadar uzun yaşayamaz. Coronavirüsün değişkenliği demirde 48saat kadar yaşayarak kendini geliştirerek mutasyona uğrayabiliyor” diye konuştu. “EL ULV’Sİ YANLIŞ!” Son günlerde revaçta olan el ULV’lerinin coronavirüs’ten korunmak için çözüm olmadığını iddia eden Ömer Tuga “Biz sırt ulvleri kullanıyoruz. Otomatik veya elektrikli manuel olabilir. Şuanda revaçta olan bir cihaz var. El ulv’si diye adlandırıyoruz bunu. Siyasi parti genel merkezleri büyük avmler büyük işletmeler kullanıyor bunu. Ellerinde yaklaşık 50 cm ve 1 metre arasında değişen bir cihaz var. Bu cihaz püskürtme yöntemi ile ilaçlama yapıyor. Biz bunu belli başlı belediyelere anlattık. Ulv’de ısrarcılar fakat coronavirüs uçucu bir şey değil zeminde kalıyor. Çoğu virüs veya mikroorganizma böyle değildir. Nefes yoluyla da solunum yoluylada bulaşabilir. bunda böyle bir şey yok, zeminde... biz zemine temas etmesi için sırt ulvsi kullanıyoruz. İlacı tamamen yerle temas edip etmediğini görmek istiyoruz. El ulvleri gösteriş için yapılan havada asılı kalan cihazlarla sinek ilaçlanır. 5-20 saniye bile atılış derecesine göre havada kalan ilaçlar vardır. Yere düşmeden o uçucu hayvana temas eder ve o hayvanın ölmesini sağlar. Yere düştüğü anda insanlar net ilacı görmezler. Bizim sırt ulvsi ile manuel yapmamızın sebebi ilacın zemini kapladığını görmek istememiz. Öyle bir durum ki 5 metre veya 3 metre yanına temas etmeden kesinlikle ve kesinlikle zarar vermez bu kimyasal üstüne gelecek. Yaklaşık 45 dakikalık bir zamanda tabaka bırakacak. Bu tabaka mikrobu yavaş yavaş minimize etmeye çalışacak. Bunun dışındaki kimyasallar buraya uygulanırsa insanlarda hayvanlarda bitkilerde olumsuz etkilenir.” “FİRMADAN BELGE İSTEYİN” İnsanların normal dönemde merdiven altı firmalar yüzünden ilaçlama firmalarına soğuk baktığını söyleyen Tuga ; Geçen gün bir bakkala girdim. İlaçlama kartı vardı. Kim yapıyor diye sordum. “Ben” dedi. Bakkalcı oraya bir kart koymuş pompa almış ilaçlama yapıyor. Bu insanların sağlığı ile oynamaktır. Çok dikkat edilmesi gereken bir durum. Uygulamayı yapacak firmadan personelin biyosidal kullanım belgesi var mı? Bu çok önemlidir. Sağlık bakanlığından alınmış biyosidal kullanım belgesini kesinlikle görmek isteyelim. Firmanın asli bir firma olup olmadığını belediye ruhsatları kalite standart belgeleri ve diğer evrakları talep edelim. Yetkin olmayan birileri farklı maddeler kullanıp virüsü daha etkili bir seviyeye çekebilir. Bu ilacın kullanım oranları var. Bu oranlara birinci derecede uymak lazım. Gözde yanma, vücutta kızarıklık veya herhangi bir alerjik durum söz konusu olursa çok büyük sorunlarda oluşturabilir. Ne kadar çok insan sağlığı için desekte bunun içindeki aktif maddeler karaciğere etki yapabilir. 100 cc gereken bir yerde 200 cc kullanılırsa zarar verir. İkincisi insanda nasıl bağışıklık sistemi varsa virüste, böceklerde öyledir. 100 cc atılması gereken yere ben 150 cc atarsam üç gün sonra bakteri ölmeyecek duruma gelir. Mesela bir insanın başında bir saat davul çalarsanız ikinci saat o davula alışır. Rahatsız olmaz. Hiç bir ilaçla öldürülemez hale gelir.” Şeklinde uyarıda bulundu. HİZMET BEDELİ 150 -500 TL Dezenfekte işlemi yaptırmanın maliyetinden ve ilçalanan ortamın daha sonra temizlendiğinde etkisinin devam edip etmeyeceğinden de bahseden Tuga “kimyasal dezenfekte uygulamasından yaklaşık 45 dakika sonra tabaka bırakır demiştim; bir saatin sonunda da kurur. Kuruduktan sonra iz leke bırakmaz. Günlük hayatınıza devam edebilirsiniz. Dairenin veya iş yerinin metrekaresine göre de hizmet bedeli değişiyor. 150 ile 500 TL arasında ücret alıyoruz. İşlemin ardından 30 gün boyunca kimyasal maddemizin etkisi devam edecektir.” Müşterinin tercihine göre alkollü veya alkolsüz ilaçlama yaptıklarını söyleyen Tuga ibadethalerde alkolsüz ilaçlama yaptıklarını alkol fobisi olan müşterilerinin isteğine göre dezenfekte işlemi yaptıklarını belirtti. Kent Yaşam Haber Merkezi