Dernek üyeleri, Milli kahraman Ali Ekber Tufan’ın Melekli Çaybaşı Mezarlığındaki mezarını ziyaret ederek Fatiha okudu. Ali Ekber Tufan’ın kahramanlığını anlattı.<br /> <br /> “Geçmişine sahip çıkmayan, geleceğine sahip çıkamaz düşüncesiyle 1900'lı yılların başında yöre halkını Ermeni çetelerine karşı koruyan, Iğdır'a ve ülkemize birçok hizmeti olan ve Anadolu'da kurulan ilk Cumhuriyete başkanlık yapan Ali Ekber Tufan'ın Melekli Kasabası’nda bulunan mezarı başındayız” diyerek duygu ve düşüncelerini ifade eden Iğdır Pozitif Düşünce Derneği Başkanı Sözer Akyıldırım yaptığı konuşmada “Ali Ekber Tufan 1874 yılında doğmuş 1970 yılında vefat etmiştir. Bölgede Ramazanoğlu (Melekli) olarak bilinen geniş bir aileye mensuptur.<br /> Rus İmparatorluğu Çarlık Duması Müsavat Partisi Son Dönem Erivan Milletvekili, Azerbaycan Milli Şurası Müsavat Partisi 1. Dönem Iğdır Milletvekilidir.<br /> <br /> Aynı zamanda Difai Gizli Teşkilatı(1905), İttihad-i İslam Türk Birliği Cemiyeti Iğdır Temsilcisi(1910) ve Erivan Müsavat Partisi Temsilciliği görevini yürütmüştür.<br /> I. Dünya Savaşı sırasında Cemiyet-i Hayriye Iğdır Temsilcisi olarak Balkan Savaşı, Sarıkamış Felaketi'ne ve TBMM Ordusuna Kafkasya üzerinden para yardımı akışlarını organize etmiştir.<br /> <br /> Rus Çarlığının dağılmasının ardından doğan otorite boşluğundan dolayı doğum yeri olan Iğdır'a dönerek Mehmed Emin Resulzade ile birlikte eş zamanlı çalışmalara başlamış ve Türk Ordusunun legal yollardan Iğdır'a ulaşabilmesi için Iğdır'da Müslüman halkı örgütleyerek Iğdır İcra Komitesini (1915-1917) kurmuştur. <br /> Ermenilerin de katıldığı, Başkanı Türk olmak şartı ile 5'i Türk 5'i Ermenilerden oluşan komitenin başkanlığını üstlenmiştir. Ermenilerin Bakü'ye saldırmasının ardından Iğdırlı Ermeniler yönetimden istifa etmiş, ardından Iğdır merkezinde bulunan hükumet konağı 4.000 nüfuslu Melekli'ye taşınarak Iğdır Milli Cumhuriyeti (1917-1920) Iğdır, Tuzluca, Aralık, Şerur, Doğu Beyazıt, Vedibasar, Serdarabad'ı kapsayan ve Başkenti Melekli şeklinde ilan edilmiştir. Başkanlığına Ali Ekber Tufan seçilen bu cumhuriyet, Mavera-i Kafkasya Cumhuriyeti (SEYM) Meclisi tarafından tanınmıştır. Bu sebeple 'Tanınmış, Bağımsız İlk Türk Cumhuriyetidir.<br /> Kafkasya'da Türk Halkını silahlandırmak adına yapılan gizli Tiflis Türk Kurultayı'na katılan Ali Ekber Tufan, Iğdır Milli Hükumeti Birliklerini bu sayede Taşnak Çetelerine karşı savunacak hale getiren silah teminini Mehmed Emin Resulzade'nin yardımlarıyla elde etmiştir.<br /> <br /> Wilson İlkeleri adına bölgeye gelen Amerika Genel Kurmay Başkanı General James Harbord, Ali Ekber Tufan ile birlikte bölgeyi gezerek İtilaf Devletlerine; 'Büyük Ermenistan denilen yerde Ermeni göremedim' raporunu iletmiştir. Bu durum Lozan Barış Antlaşması sürecinde Iğdır'ın Türkiye sınırlarında kalması için bu durum büyük önem arz eder.<br /> Ermeni Devrimci Federasyonu(Taşnaksutyun) Lideri, Erivan Gimnazyumu ve Iğdır'dan çocukluk arkadaşı General Drastamat Kanayan(General Dro) ile savaşan iki toplumun lideri olarak karşı karşıya gelmiş, Melekli-Kireler Savaşında General Dro, Ali Ekber Tufan'a karşı mağlup olmuştur.<br /> <br /> Ali Ekber Tufan, Milli Mücadele sürecinde bölgede kurulan, Aras Türk Cumhuriyeti, Cenubi Garb-i Kafkasya Hükumeti, Mavera-i Kafkasya Cumhuriyeti (SEYM), Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti (1.Dönem Müsavat Partisi Iğdır Milletvekili) kurucuları arasında yer almış, Cenubi Garb-i Kakasya Hükumetini dağıtmak için bölgeye gelen Anzak Birlikleriyle çatışarak bölgeden uzaklaşmış, Malta Sürgününden kurtulmuştur.<br /> <br /> Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra başlatılan Nüfus Mübadelesi ile Sürmeli Mahalının Türk Ocağı Başkanlığını üstlenerek Iğdır'a göç eden halk ile ilgilenmiştir. 1926 yılında Ağalar ve Beyler Sürgünü yasası kapsamında sürgün kararı çıkan Ali Ekber Tufan, Bakü'ye kaçmış ve Bakü'de Çeka tarafından tutuklanarak hapsedilmiştir. Daha sonra Sovyet Milletler Komiseri olan arkadaşı Joseph Stalin özel izniyle serbest bırakılmıştır ve İran'a geçmiştir. Türkiye'de çıkarılan af yasasından yararlanarak memleketi Iğdır'a dönmüştür.<br /> <br /> 11.10.1974 yılında hayata gözlerini kapatan Tufan'ın ölümü İran, Azerbaycan gibi ülkelerde büyük teessür uyandırdı. Naaşıbugünki Melekli-Çaybaşı aile kabristanındaki anıt mezarına defnedilmiştir” dedi.<br /> Daha sonra konuşan Melekli Belediye Başkanı Ali Varol, “Buraya kadar gelerek kasabamızın yetiştirdiği bir kahramanı yad etmeniz beni çok mutlu etti. Her zaman büyüklerimize sahip çıkmışız bu kahramanımıza da sahip çıkacağız. Sizden gelen öneri üzerine buraya belediye olarak güzel bir anıt mezar yaptıracağım” şeklinde konuştu.<br /> <br /> Iğdır eski belediye başkanı Orhan Ağırkaya anıt mezarın projesini hazırlama sözü verdi. Ayrıca ileri bir tarihte bir sempozyum yapılmasına karar verildi<br /> Kent Yaşam<br /> <br />